Związek dwojga – kryzys i szansa

pair-2028068_640

Pary, które zgłaszają się na terapię małżeńską pokazują, jak trudne może być stworzenie i utrzymanie bliskiej relacji dwojga dorosłych ludzi. To z kolei nasuwa pytanie, co oznacza związek dla osób, które go tworzą? Aby mogło dojść do jego powstania potrzebna jest indywidualna zdolność do tworzenia związku, która przede wszystkim zależy od umiejętności pogodzenia się z różnicą pomiędzy idealizowanym, na etapie zakochania obiektem miłości z uwidaczniającymi się w trakcie trwania związku rzeczywistymi cechami drugiej osoby. Wymaga również zdolności do radzenia sobie z odmiennością, odrębnością oznaczającą, że każdy z partnerów ma swój kawałek niezależnego życia związanego z relacjami z innymi, pracą, zainteresowaniami i przeszłością. Wchodzącym w związek małżeński często towarzyszy wyobrażenie, że będzie trwał w niezmienionej formie, a jest to proces, w którym na każdym jego etapie pojawiają się kryzysy i to właśnie próby ich konstruktywnego rozwiązania powodują, że związek trwa nadal. Małżeństwo obejmuje praktycznie cały wiek dorosły i przechodzi przez różne fazy, gdzie w każdej z nich zmienia się intensywność, intymność i motywacja do tworzenia relacji oraz każda z nich przynosi określone problemy i konflikty. Wchodzenie w kolejny etap związku budzi lęk przed tym co nowe i nieznane, wymaga od pary umiejętności w jego pokonaniu.

FAZA TWORZENIA STABILNEGO ZWIĄZKU
Jest to etap w którym młode osoby zdobywają umiejętności potrzebne im do stworzenia bliskiej, intymnej relacji. Zazwyczaj na początkowym etapie młoda osoba pragnie udowodnić sobie i innym, że potrafi zdobyć takiego partnera, którego cechy zwiększają poczucie jego wartości, traktując go jak wizytówkę, dzięki której można zdobyć podziw i uznanie otoczenia. Powstanie pary oznacza wzajemną wyłączność, nie tylko wobec innych partnerów, ale także wobec własnej rodziny. Jest to etap, w którym młode osoby maja potrzebę budowania wspólnej historii życia opartej na tworzeniu rodziny i znalezieniu własnego stylu życia, jako pary. Fazie tworzenia związku mogą towarzyszyć lęki i wątpliwości związane z separacją z domu rodzinnego i obawy, że nie sprosta się obowiązkom wspólnego życia lub nie sprawdzi się jako partner seksualny. Zdarza się, że w okresie poprzedzającym zawarcie związku małżeńskiego mogą pojawić się nastroje depresyjne, stany lękowe czy paniczne reakcje ucieczkowe.

BUDOWANIE WSPÓLNEJ RZECZYWISTOŚCI
Małżeństwo jest symbolem zdolności do intymności opartej na gotowości do emocjonalnego i seksualnego zaangażowania. Jest to etap obejmujący pierwsze lata związku, który charakteryzuje się największą intensywnością przeżyć i podejmowanych aktywności związanych z budowaniem wspólnej tożsamości jako pary. Wspólne życie wymaga określenia się i podejmowania decyzji we wszystkich aspektach życia, ustalenia nowych zasad relacji z domem rodzinnym. Ten wzajemny proces przystosowywania może być trudny i wiele par z powodu osobistych problemów nie potrafi go zrealizować. Powstają wówczas różne zaburzenia w relacji, które nie rozwiązywane w kolejnych etapach mogą kryzys pogłębiać. Narodziny dzieci wywołują głęboką przemianę relacji małżeńskiej. Partnerzy przestają żyć wyłącznie dla siebie, na plan pierwszy wysuwa się opieka nad dzieckiem, co może skutkować tworzeniem napięć w parze.

KRYZYS WIEKU ŚREDNIEGO
Jest to faza, w której dążenia z poprzedniego etapu zostały zrealizowane lub poddawane są realistycznej ocenie. Ustalony został status społeczny rodziny i jej sytuacja finansowa. Wraz ze stopniowym wzrostem swobody zanika potrzeba identyfikacji z małżeństwem, gdzie partnerzy maja potrzebę doświadczać większej samodzielności bez konieczności dostosowywania się do partnera. Mogą pojawiać się nostalgiczne uczucia związane z niespełnieniem, winiąc małżeństwo, za niemożność realizacji siebie na gruncie osobistym i zawodowym. Niektórzy w tej fazie nawiązują związki pozamałżeńskie lub starają się o rozwód. Stanowi to okazję do wypróbowania innych możliwości życiowych z nowym partnerem. Kryzys wieku średniego może stać się decydującym etapem dla małżeństwa, jeśli zdobędą się na odwagę odsłonięcia tego co autentyczne i trwałe w relacji, nadając znaczenie wspólnej przeszłości.

MAŁŻEŃSTWO WIEKU PODESZŁEGO
Starość dla wielu ludzi oznacza przejście na emeryturę i wycofanie się z aktywnego stylu życia. Jest to etap, gdy para zbliża się na nowo do siebie, spoglądają wstecz na długie wspólne życie mając wspólnego wroga w chorobie i śmierci. Wzajemna zależność z jednej strony może przynosić zadowolenie, z drugiej zaś może być powodem powrotu do bolesnych spraw z przeszłości. Śmierć jednego z partnerów stanowi ogromne obciążenie dla drugiej strony. Ten z małżonków, który pozostał przy życiu musi poradzić sobie nie tylko z utratą partnera, który stanowił część jego życia, ale również popada w zależność od innych czasem obcych osób.

Każda faza małżeństwa związana jest z doświadczeniem kryzysu, od którego rozwiązania zależą dalsze losy pary, gdyż na przestrzeni dorosłego życia wszystkie związki mierzą się z naturalnymi życiowymi zmianami takimi jak: narodziny dzieci ich wychowanie, seksualność, starzenie, śmierć, jak i z niespodziewanymi zdarzeniami i traumami. Stwarzają one możliwość konfrontowania się z własnymi lękami, nadziejami i pragnieniami oraz stanowią możliwość emocjonalnego ich przepracowania. Partnerzy, którzy są do tego zdolni będą tworzyć relację opartą na bardziej realistycznej wiedzy i większej wzajemnej świadomości. Jeśli jednak partnerzy z powodu wcześniejszych zaburzeń relacji, często sięgających dzieciństwa nie potrafią rozwiązywać sytuacji problemowych, konfliktów, to mogą prowadzić one do głębokich kryzysów w związku, trudnych a czasem niemożliwych do rozwiązania.

Bibliografia
Grier F., Edyp i para, Warszawa 2015
Willi J., Związek dwojga, Warszawa 2014